Fip Tedavisinde Evde Tedavi Yöntemi Olarak Lisanssız GS-441524

3.4. Sonuçları Anket esnasında enklüzyon kriterini karşılayan kedilerden 380’i (%96,7) yaşıyor ve 13’ü (%3,3) ölmüştü. Tedavinin o anki fazı ele alındığında %54,0’ı “iyileştirilmiş”, %43,3’ü gözlemleme döneminde (en az 12 haftalık tedaviyi atlatmış) ve %2,7’si de FIP belirtilerinin tekrarlaması sebebiyle yeniden tedaviye alınmıştır olarak bildirilmiştir. Efüzif (“ıslak”) FIP belirtileri olan 224 kediden sekizi (bu gruptaki kedilerin %3,6’sı), sahipleri daha anketi cevaplarken ölmüştü. Efüzif olmayan (kuru) FIP belirtileri olan 169 kediden beşi (%2,96’sı), sahipleri ankete katıldığı esnada ölmüştür. Nörolojik veya öküler belirtileri olduğu bildirilen 169 kediden sekizi (bu gruptaki kedilerin %4,7’si) ölmüştür. Ölen kedilerin dördünde hem nörolojik/öküler hem de efüzif (ıslak) FIP belirtileri ve ölen kedilerin dördünde de hem nörolojik/öküler hem de efüzif olmayan (kuru) FIP belirtileri vardı. Bu iki grup arasındaki ölüm oranı, istatiksel olarak belirgin değildi. Sahiplerin çoğu, GS-441524-türü ile tedaviye başladıkları bir hafta içinde gözle görülür bir gelişme kaydettiklerini belirtti; ve “normal davranışa dönüş”ün ortalama süresi de 3,85 hafta (1 ila 16 hafta aralığı) oldu. Nörolojik veya öküler belirtileri olan kedilerin sahipleri, %66’sının bir hafta içinde tedaviye cevap verdiğini belirtti ve bu kedilerin %16,3’ü de bir gün içinde iyileşme belirtileri gösterdiği açıklandı. Şüphelenen FIP nüksünün (12 haftalık tedavi süresinin bitmesinin ardından belirtilerin nüksetmesi olarak açıklanmıştır), 393 vakanın 50’sinde (%12,7) olduğu belirtilmiş olup bu 500 kedinin sahibinin sadece 48’i (%96) sadece bir kere nüks olduğunu belirtmiştir. Belirtilen nüksün olduğu beş kedi (%10), ya öldü ya da uyutuldu, tek bir seferlik nüksün ardından. Anket yapılırken yaşayan FIP hastalığının nüksettiği 45 kediden (%90) dokuzu o anda tedavi görüyordu, 17’si 12 haftalık gözlemleme dönemindeydi ve 19’u da iyileşti olarak görülüyordu. Belirtilen nüksün olduğu elli kedinin dördünde (%8) tanı esnasında nörolojik veya oküler belirtiler olduğu açıklanmıştır; bu da istatistiksel olarak tanı esnasında nörolojik veya oküler belirtileri olmayan kedilerin sayısıyla arasında herhangi bir farklılık olmadığını göstermiştir. 4. Müzakere Burada FIP hastalığının başarılı bir şekilde kedi sahipleri tarafından evde tedavisi uygulanan lisanssız antiviral tedavisinin bilimsel literatürdeki ilk raporunu sunmaktayız. Yazarların bilgisinde olan şey, bir veterinerlik hastalığının herhangi bir lisanssız, kitle kaynaklı bir ilacının ilk geniş çaptaki kullanımı olduğudur. Bu ilacın kullanılmasını savunmuyoruz; hedefimiz, bu bilgiyi şüpheli FIP’in tedavisinde karar verme aşamasında olan kedi sahiplerini ve veterinerleri bilgilendirmek için sunmaktır.

Erkek kediler, araştırmamızda fazla temsil edilmişlerdi (%64,9); Riemer et al’ın önceki bulgularıyla aynıydı. Bu da erkek cinsiyetinin FIP ile oldukça çok ilintili olduğunu göstermiştir (12). Ankete cevap veren sahiplerin üçte dördüne yakını (%72,7), Birleşik Devletlerde mukimdi. Bunun da nedeni büyük ihtimalle anketin İngilizce yazılmış olmasıydı her ne kadar sosyal medya sitesi uluslararası platformu hedeflemiş olsa da üyelerinin çoğu Birleşik Devletler’de yaşayanlardan oluşuyordu. Anketimize konu olan kedilerin yaş ortalaması bir yaş sekiz ay olmuştur; bu da Riemer et al’ın (2016) FIP hastalığının iki yaş altı kedilerde daha yoğun görüldüğünü bulduğuyla aynı oluyordu (12). Kedilerin üçte ikisinden fazlasının (%67,2) çoklu ırk (kırma) veya domestik kedi olduğu belirtilmiştir; bu da Riemer et al’ın 2016’da bulduğu FIP bulunan kedilerin sayısından (%78,8) oldukça düşüktü (12). Anket, GS-441524-türü ilaçlarla tedavi gören kedilerin saf ırk olduğunu ortaya koymuştur. Bunlardan yaygın olarak verilenlerin Siam oranı %5,6 olurken, Maine Coon %3,05, Bengal %2,8 ve British Shorthair olanların oranı da %2,54 olmuştur. Araştırmamızda saf ırk kedilerin fazla temsil edilmiş olmalarının sebebi, Pesteanu-Somogyi et al’ın önceden (2006) belirttiği gibi FIP yaygınlığının artması olmuş olabilir (11); yüksek oranda çoklu kedi ortamında evde bulunmaları veya saf ırk kedi sahiplerinin kedilerine bolca ve maddi anlamda daha çok yatırım yapmaya hevesli olmaları olmuş olabilir. İlginç olan sahiplerin yaklaşık dörtte biri (%26), kedilerini FIP teşhisi konulmasından sonra veterinerlerinin yardımı veya bilgisi olmadan tamamen kendilerinin tedavi ettiklerini belirtmişlerdir. Not almak gerekirse, ankete katılanların büyük çoğunluğu her ne kadar veterinerlerinden tedavi için yardım ve destek almamış olsa da bu çoğunluğun tahmini FIP teşhisini öğrenmeleri için klinik ve laboratuvar verileri (örneğin tam kan sayımı, biyokimya, sıvı analizi, vb.) bakımından veterinerlerinden yardım aldıklarını düşünüyoruz, çünkü tedaviye başlamadan bu verilere sosyal medya sitelerinin yöneticilerinin ihtiyacı olmaktadır.

Bu sahipler, GS-442415-türü tedaviyi uygulayabilmek için ihtiyaçları olan yardımı sosyal medya web siteleri, büyük oranda da bu sitelerin yöneticilerinin yardımıyla yapabilmişlerdir. Sadece %8,7’lik oranı, kedilerine GS-441524 tedavisi uygularken veterinerlerinden sürekli rutin test ve tekrarlanan tanı işlerini sunmak yerine ilacı verme yardımı aldıklarını açıkladı. Sahiplerin büyük çoğunluğu (%65,6), tekrarlanan kan işleri ve diğer teşhislerin olduğu tedavi için veterinerlerini takip ettiğini belirtmiştir. Sonuçlarımızdan bu veterinerleriyle takip eden süreçlerin hangi aşamasında veteriner ekibine evde GS-442415 tedavisinden bahsedildiği tam olarak net değildir. Anekdot olarak sosyal medya web sitelerinin yöneticilerinin her bir münferit kedinin sürecini tedavi protokolü üzerinden bir çizelge ile takip ettikleri bilinmektedir. Kilo, hematokrit, akyuvar sayısı, lenfosit sayısı, nötrofil sayısı, monosit sayısı, albümin, globülin, serum A:G oranı (albümin globülin oranı), toplam bilirubin, BUN (kan üre nitrojeni), kreatinin ve ALT (alanin transaminaz) gibi çeşitli parametreleri gözlemliyorlar. Aylık kan çalışmaları değerlerinin sürecine dayanarak gelen veteriner ne zaman ya tedavi hakkında yeterli bilgi olmayınca ya da tıp lisanslarını tehlikeye atma korkusunun yarattığı isteksizlik sebebiyle yardım edemeyecek durumdaysa sahipler, kaydoldukları web sitesi yöneticilerine danışabilir. Bu bulgu da FIP hastalarına yardım etme çabasında olan yöneticilerin lisansları olmadan veterinerlik işlerine girişmeleri sebebiyle ceza almaları ve bilmeyerek zarar vermeleri, buna ilaveten de veterinerlerin bu çalışmada ne gibi rolleri olduğu konusunda önemli soruları da beraberinde getiriyor.

Hasta kedilerine yardım etmek için bu ilacı lisanssız kaynaklardan edinen sahiplerin ön anekdotsal raporları, 10.000-20.000 ABD doları fiyat aralığı söylentisiyle oluştu ve anketimize katılanlardan bazıları bu fiyatı ödediğini belirtti. Ama her ne kadar aşırı pahalı bir tedavi olsa da sahipleri ortalama tedavi ücreti olarak 5.000 ABD dolarının altında bir fiyat verdi ($4.920). Bu fark da ürünü üreten lisanssız şirketlerin çoğalması ve böylece masrafları rekabet içine sokmaları olabilir. Tedavi masrafının zamanla azalmasının sebebi olarak bunu görmekteyiz ama kesin olarak belirtemeyiz, çünkü anketimiz tedavi takvimiyle ilgili soru sormadı.

Uluslararası kaynaklı ve belki de piyasadaki en iyi bilinen Gs-441524-türü formül olam Mutian, etiketinde GS-441524’e yer vermez ama onun yerine FIP tedavisi için “besin takviyesi” diye adlandırır (13). Fakat, bu marka sahiplerin en çok bildirdiği GS-441524-türü çözeltiydi; hem sahiplerin hem de web sitesi yöneticileri bu markanın GS-441524-türü ilacı muhteva ettiğini düşünüyordu. Ankete katılan sahipler, orijinal araştırmada belirtenden daha yüksek başlangıç dozajları (4,0mg/kg) (3) ve büyük ihtimalle de kedinin tedaviye cevap verişine bağlı olarak daha yüksek bitiş dozajları olduğunu bildirdi. Averaj başlangıç dozajı, 6,7mg/kg ve bitiş dozajı da 8,5mg/kg idi; bu fark oldukça belirgindi (p < 0,001). Nörolojik ve oküler FIP belirtileri gösteren kedileri olan sahiplere web sitesi yöneticileri tarafından daha yüksek dozaj (8mg/kg) ile başlamaları önerildi. Bu uygulamanın doğrulanıp doğrulanmadığı belirsizdir, çünkü 8mg/kg Mutian ve simültane kedi interferon omega ile tedavisine başlanılan bir oküler hastalık bildirimi haricinde bir nörolojik ve oküler FIP tedavisi için GS-441524-türü tedavi uygulamasıyla ilgili herhangi bir veri bulunmuyordu (14). Nörolojik olmayan/ oküler olmayan FIP teşhisi konulan kediler ile daha sonraları nörolojik veya oküler belirtiler gösteren kedilerin tedavisi için de dozajların arttırılması önerilmiştir.

Sahiplerin çoğu, dört veya sekiz haftalık bir sürede kedilerinde gözle görülür iyileşme görmedikleri zaman da dozajı arttırmıştır; anektodsal olarak 0,5 veya daha düşük oran bulunan A:G serumu olarak belirtilmiştir. Gözlemlerimizden yola çıkarak sahiplerin bazıları, kedilerinin klinik belirtilerini tedavi etmek için başlangıçta daha düşük bitiş dozajları uygulayarak kedilerine iyi gelip gelmediğini görmeyi tercih etmişlerdir; bunun nedeni de genelde masraflar olmuştur. FIP için GS-441524 üzerine olan orijinal araştırmalar, FIP olan kedilerde dozaja 2,0mg/kg ile başlanmasının başarı oranının düşük olduğunu bildirdi ve bu sebeple de en uygun dozajın her 24 saatte deri altından verilmek üzere 4,0mg/kg olması gerektiğini belirtti (3). UC Davis’in kontrollü araştırması (3) ve araştırmamıza konu olan lisanssız GS-441524-türü tedaviyi alan sahipler arasındaki etkili dozaj, çeşitli yeraltı üreticilerinin kalite kontrolünün yapılamaması olabilir. Lisanssız formüllerin az saf çözelti veya başka bir deyişle farmasötik-dereceli çözeltiden daha az potent içermesi olasıdır. Böylece, bu dozajları karşılaştırmak zorlu bir mücadele olmaktadır.

UC Davis’in araştırmasındaki orijinal tedavi protokolüne dayanarak tavsiye edilen tedavi süresi 84 (12 hafta) gündür (3). Sosyal medya web sitesindeki gözlemlerimizden, tedaviyi bitirme kararı ve 84 günlük (12 haftalık) gözetleme süresinin sadece sahiplerin bildirdiği klinik belirtilerin (minör artık oküler veya nörolojik belirtilerin nadir istisnalarıyla) tamamen sona ermesine değil de aynı zamanda 12 haftadaki kan işlerinin serum protein seviyelerini göstermesine de dayandığı görülmüştür. Çoğu zaman sosyal medya sayfasındaki gönüllü bir veteriner, sahipler için kan işlerini inceler ve GS-441524-türü tedavinin kesilmesini onaylar. Bazı kedilerin 12 haftalık süreden daha kısa bir sürede kliniksel gerileme gösterirken sahipler ve web sitesi yöneticileri, tedaviyi 12 haftadan daha erken bir sürede kesilmesine kedilerin nüksedecek korkularından gönülsüzdürler. 12 haftadan daha kısa olan tedavi kursları henüz değerlendirilmemiştir. Anket katılımcılarımızın hiçbirisi, tedavinin kısa sürede (<12 hafta) sona erdirildiğini bildirmedi; kedinin ölümü veya uyutulması durumları hariç. Sosyal medya web siteleri yöneticilerinin kurduğu protokol, tüm sahiplere enjekte edilebilen GS-441524-türü ilaçla tedaviye başlamalarını önermektedir. Bunun da gastrointestinal belirtiler (kusma, ishal) veya anoreksiya gösteren kedilerde ilaçların enterik emilimi sebebiyle ortaya çıkan kaygılar yüzünden süperiyor olduğu düşünülmektedir. Enjekte edilebilen ilaçlarla tedavide iki ila dört hafta arasındaki süreden sonra kediler, oral formüle geçebilirler mi diye görmek için vaka başına yeniden değerlendirilmektedir. Her iki ilaç formları ile ilgili hasta uyum durumları ortaya çıkmaktadır. Oral formüldeki konsantrasyon çözeltisi düşüktür; çoklu tablet verilmesi gerekmektedir ve bu da yerine getirmek için sahiplere zorlu gelebilmektedir. Tüm hastalara enjekte edilebilen formülün verilmesi daha kolay olurken, ilacın stabil tutulması için gerekli olan pH da değer 1,5 olduğunda çok asidiktir (3) ve bu da enjeksiyon esnasında ağrı ve vokalizasyona yol açmaktadır. Anketimize katılan sahiplerin çoğunluğu (%71,7), sadece GS-441524’ün enjekte edilebilen formülünü kullandıklarını bildirmiştir; %8,2’si de sadece oral formülü kullandıklarını bildirmiştir. Muhtemelen enjekte edilebilen formülün asidik doğası sebebiyle, hastaların çoğunluğu (enjeksiyon alanların %89’u) enjeksiyon sonrasında vokalizasyon tepkisi göstermiştir ve çoğu da (enjeksiyon alanların %83’ü) aynı zamanda enjeksiyon bölgesinde ağrı tepkisi göstermiştir. Enjeksiyon bölgesindeki ağrı ve morbidite, medikasyondan gelen olumsuz gelişme olarak hesaba katılmıştır. Çoğu kedi (enjeksiyon alanların %46’sı), önceki enjeksiyon bölgesinde yara veya iltihap geliştirmiş olurken kedilerin %43’ünün de (enjeksiyon alanların) enjeksiyon bölgesinde kanama yaşadığı bildirilmiştir. B1 veya B12 vitaminlerinin enjekte edilebilen ve oral formülleri, sahipler tarafından genelde tercih edilen destekleyici tedavi olmuştur. Bu da çoğunlukla anemisi olan, gastrointestinal belirtileri olan ve/veya anoreksiyası olan kedilere yardımcı olması için tercih edilmiştir (15). Hematolojik etkilere ek olarak B12 vitamini, nörolojik ve kardiyovasküler sistemler gibi diğer vücut bölgelerini etkiler ve böylece insanlardaki hastalıkların engellenmesinde yardımcı olabilir (16); bu da FIP şüphesi olan kedilerde ya tedavi amaçlı ya da profilaktik olarak kullanılabilir. Şaşılmayacak derecede ise, ikinci en yaygın en tedavi steroid (farz olunan glukokortikoid; ankette bahsedilmemiştir) ki bu da genelde FIP için standart tedavi parçası olmuştur (17). Bir grup çeşitli nutrasotik bildirilmiş ya subkütanöz ya da intravenöz sıvı terapisi (%27,4; ankette ayırt edilememiştir), yaygın olarak destekleyici vaka olarak değerlendirilmiştir. Antibiyotiklerin sıkça kullanımı (enjeksiyon bölgesi yaraları/apseleri farz edilen kullanımı, nötropeni sebebiyle profilaktik kullanımı veya diğer empirik kullanımı), bu ilaçların nasıl elde edildiği konusunda önemli kaygıları ortaya çıkarıyor ve uygun antimikrobiyal koruyuculuğun uygulanıp uygulanmadığını sordurtuyor. Gariptir ki “ışın terapisi” (aynı zamanda fotobiyomodülasyon olarak da bilinmektedir), sahipler tarafından %&11,9 oranında kullanılmıştır. Bu terapi, nadiren de olsa inflamatuvarlı durumlarda, analjezi ve yaraların iyileşmesini hızlandırmak için alternatif yaklaşım olarak veterinerlik ilacı olarak kullanılmıştır (18,19). Işın terapisinin tedavinin enjeksiyon seçeneği kullanıldığı için oluşan yaraları iyileştirmek için en çok kullanılan yöntem olduğuna dair şüpheler vardır. Ağrı kontrolü, beklenildiği kadar sık bildirilmemiştir. NSAIDler (steroid olmayan anti-enflamatuar ajanlar), büyük ihtimalle sık eş zamanlı steroid kullanımı sebebiyle nadiren bildirilmiştir. Gabapentin, sahiplerin sadece %8,2’si tarafından bildirilmiştir; bu ilaç da hastanın uyuşturulması/ kimyasal kısıtlayıcı ya da analjezi olarak kullanılmış olabilir. Bu verilerden bulduğumuz en çarpıcı şey ise tedaviye olumlu cevap veren ve araştırmanın kayda geçilmesi esnasında sahipleri tarafından tamamen kliniksel iyileşme gösteren (daha önce FIP teşhisiyle bağlantılı ortaya çıkan kliniksel belirtilerden kurtulmuş) kedilerin sayısının bildirilmesi olmuştur. Sadece küçük bir yüzdelik (%2,7), hastalığın nüksetmesi sebebiyle tedaviye devam ediyordu, ki bu da FIP tanısına yol açan veya FIP şüphesi taşıyan yeni kliniksel belirtilerin ortaya çıkmasına neden olan nüks olarak görülmüştür. Bu da efüzif ve efüzif olmayan, oküler ve nörolojik FIP de dahil FIP’in çeşitli klinksel görünümlerine göre doğru olmaktadır. Neredeyse kedilerin tamamı (%96,7), sahipleri ankete katıldığında hayattaydı. Önceden GS-441524’ün efüzif ve efüzif olmayan FIP formları için etkili tedavi yöntemi olduğu düşünülüyordu; oküler ve nörolojik formlarının bu ilacın kan/göz ve kan/beyin bariyerlerini geçememesi nedeniyle bu ilaçla tedavisinin daha zor olduğuna inanılıyordu (2). Dahası, GS-441524’ün göz sıvısı ve serebral omurilik sıvısı (CFS) olarak daha önceden yapılan ölçüm örnekleri de önemli oranda GS-441524 deri altı enjeksiyonlarını müteakip serum örneklerinden daha düşük konsantrasyon göstermiştir. Araştırmamızda sahiplerin %42,3’ü, kedilerinin ya nörolojik ya da oküler belirtileri olduğunu ve bu kedilerin de sadece %4,7’sinin de yaşayamadığını bildirmişti. Bu sebeple de bu alanda daha fazla araştırma gerekirken, araştırmamız da GS-441524-türü tedavinin bu hastalar için de bir seçenek olduğuna dair kanıt sunmaktadır. Bunun nedeni de sahipleri tarafından evde tedavi gören bu gruptaki kedilerin hem başlangıç hem de bitiş dozajlarının, yayınlanan orijinal dozaj miktarından önemli derecede yüksek olmasıdır (3). Farklı lisanssız GS-441524-türü antiviral ilaçların markalarının bolluğu sebebiyle ve sahiplerin tedavi süreci boyunca çoklu marka kullandıkları için de araştırmamız, bir markanın diğer bir markadan daha üstün olduğunu bulmak için yetkilendirilmedi. Bu da araştırmada yer alan kedilerin çoğunun araştırma yazılırken hayatta olmaları gerçeğiyle karışmıştı ki bu da hepsi olmasa da çoğu GS-441524-türü markalar arasındaki oldukça yüksek etkinliği göstermektedir. Bu araştırmadaki asıl önyargıları kabullenirken GS-441524-türü ilaç üretiminin gözetim eksiliğinde dolayı, yine de bu ilacın sahiplerin bildirdiği verilere dayanarak FIP tedavisinde oldukça başarılı olduğu görülmektedir. Yine de bu çeşitli çözeltilerin konsantrasyon, saflık, pH, potansi, absorpsiyon modeli, yan etkiler ve diğer karakteristik özelliklerine göre farklılıklar göstermektedirler ve bu da ileriki araştırmalarımız için bunu değerli bir yol yapmaktadır. Dikkate değer olan şey ise burada listelenmiş markaların herhangi birinin GS-441524-türü çözelti muhteva ettiğini teyit edemeyiz; bu da bizim ve diğer gruba aktif inceleme için önemli bir alan sunmaktadır. Yine de bu markaların bazılarının diğer nükleosit analog antiviralleri, GC376 proteaz inhibitörü (20) veya tamamen başka bir şey muhteva ettiği olasıdır. Araştırmamızın belirgin kısıtlaması, felin bulaşıcı peritonitisi için antemortem tanı testi olmaması (invazif ameliyat ve nadiren de olsa yapılan biyopsi dışında) ve ankete cevap verenlerimizin hem FIP sosyal medya ağlarına hem de anketimize katılmayı kendilerini seçmesidir. Bu sebeple de ankete katılan sahiplerin 393 kedisinin 380’inin hayatta olduğu bildirilmiştir ve bu kedilerde veya ölen o 13 kedide FIP tanısını konfirme etmenin yolu yoktur, çünkü nekropsi bildirilmemiştir. Hiç şüphesiz ki hastaların bazılarına yanlış teşhis konulmuş ve sahipleri de GS-441524-türü tedaviyle hayvanlarını tedavi etmeleri yönünde yanlış yönlendirilmiş olabilirler. Böylece, bazı hastaların tedaviye olumlu cevap vermeleri tamamen tesadüf olmuş olabilir. Benzer bir şekilde de tedaviye iyi cevap vermeyen (başka bir deyişle ölen o 13 kedi) hastalar da başka bir hastalıktan mustarip olmuş olabilir. Lakin, bu tedavinin masrafları ve edinebilmenin uzun süren süresi ele alındığında birçok hasta için teşhisin ve tedavinin zaten görülüp yorucu olduğunu ve FIP’in de aslında en diferansiyel olduğunu farz etmek mantıklıdır. Dikkat etmek gerekirse, FIP için tek, minial olarak invazif, definitif tanı testi olmazken GS-441525-türü tedavinin FIP için destekleyici ve hatta teşhis koyucu olması göz önünde bulundurulabilir. Sahiplerin çoğu (%88,2), tedaviye başlanmasının birinci haftasında kliniksel belirtilerde gözle görülür iyileşme olduğunu ve “normal davranışlara dönme” süresinin ortalamasının da 3,85 hafta olduğunu bildirmiştir. Bu sebeple, gelecekte FIP olduğundan şüphelenen kediler, GS-441524-türü tedaviye başlayabilir ve ilaca hızlı cevap verilmesi de hem tanı koydurucu yöntem hem de tedavi amaçlı faydalı olabilir. Fakat renal ve heptik fonksiyon, nükleosit analogların hem nefrotoksik hem de heptoksik olabilmesi sebebiyle sürekli olarak incelemeye tabi tutulmuştur (21). Yukarıda bahsedilen kısıtlama ile ilgili olarak seçim yanlılığı bir ihtimal araştırmamızdaki terapinin göze çarpan başarısında büyük bir rol oynadı. Araştırma, FIP destek sayfaları olan ana sosyal medya sitelerinde, aynı zamanda da “iyileşmiş” sayılan, nüks yaşayarak uzatılan tedavi gören, nörolojik ve oküler veya efüzif (ıslak) FIP’ten muzdarip olan kediler için olan alt kategorilerde dolaşıma sokulmuştur. Ankete verilen cevaplar, kedileri en az 12 haftalık tedavi gören sahiplerden istenmiştir. Bu hedefimiz olan lisanssız GS-441524-türü ilaçları kullanan internet kullanıcılarından bilgi toplamayı gerçekleştirirken verilen cevaplar da hiç şüphesiz kedileri GS-441524-türü tedaviye başlayan ama hemen ardından ölen sahiplere karşı bayağı miktarda önyargı oluşturmuştur, çünkü ya sosyal medya sayfalarından ayrılmış ya da tedavinin başarısız olması sebebiyle bir heveslerinin olmaması da dahil duygusal olarak düşük modda oldukları için ankete katılmak istememişlerdir. Sahiplerin kedilerini bu hastalık sebebiyle kaybetmeleri yüzünden sosyal medya web sitelerinden ayrılmalarını anlamak mantıklıdır veya bu iletişleri sosyal medya sitelerinin algoritmaları fazla dolaşımda tutmadı. İleri kızışan etki de orijinal FIP tedavi sayfası, 2020 Ağustos’unda ana sosyal medya şirketi tarafından kaldırılmış olması gerçeğidir. Kalan grup üyelerinin de “ilgi önyargı”sından etkilenmiş olmaları ihtimal dahilindeyken sadece en coşkulu ve pozitif eğilimi olanlar grupta kalmıştır. Burada bahsedilen başarı oranını arttıranın bu faktörler olma ihtimali vardır; yine de Çin’de yürütülen güncel bir araştırma da benzer ve GS-441524 ve GC^/& ile tedavi edilen kedilerde yüksek başarı oranı (30 kediden 29’u kliniksel olarak iyileşmiştir) bulmuştur (22). Böylece bu sahipler tarafından verilen sonuç verileri, ön veri olarak görülmeli ve GS-441524-türü tedavinin gerçek etkinliği üzerine daha fazla araştırma, alan koşulları kapsamında mutlaka gereklidir. Araştırmanın diğer kısıtlamaları arasında anketin 30 dakikada tamamlanmasıdır ki bu da sahipler bir noktada soruları cevaplamaktan yorulmuş olabilir. Ön peşin hükümler, olası cevaplara uzun bir liste sunan soruların da güçlü bir rol oynamış olma ihtimali olmuş olabilir (23). Dahası, sahiplere (medikal tarihçeleri olmayan) hasta kedileriyle ilgilendikleri stresli bir dönemdeki olayları hatırlama konusunda güvenmek de hükümlerin hatalı anımsanmasına yol açmış olabilir. Kısmen bu konulardan dolayı, FIP için lisanssız GS-441524-türü tedavi hakkında devam eden prospektif bir analiz yürütmektedir. Yine de burada elde edilen veri, veteriner ilacı olarak emsalsiz bir olayı göstermektedir ve bu sahiplerin deneyimlerinden anlamlı dersler alınabilir. Önemli olan, her ne kadar GS-441524 yapısal olarak remdesivire benzemiş olsa da ve bunun da diğer koronavirüslere karşı etkili olacağına inanılsa bile, anketi cevaplayanlardan hiçbirisi, kedileri için kendilerinin veya diğerlerinin kullandığı lisanssız GS-441524-türü formüllerin insanlardaki SARS-CoV-2 tedavisi için kullanılmasından bahsetmedi. Bu, FIP olan kedileri için tedavi için çare aranmasının yeraltı GS-441524-türü tedavi piyasasının oluşmasına yol açan aynı çaresizliğin anket esnasında COVID-19’dan muzdarip olan sevdikleri olan milyonlarca aile için de geçerli olabildiğini görmek oldukça şaşırtıcıydı. Yine de böylesi bir kullanımla ilgili herhangi bir bilgimiz yoktur; ne anketimizdeki verilerden ne de bu sosyal medya web sitelerini anekdotsal gözlemlerimizden. Mevzuata ilişkin görüş açsından insanlarda kullanılan lisanssız GS-441524-türü ilaçlar daha ciddi yasal kaygıları da beraberinde getirir. 5. Sonuçlar Alışılmadıkken ve kesinlikle medikal ve yasal riski olmazken, lisanssız, evde uygulanan GS-441524, türü tedavinin etkili olarak FIP hastası kedilerdeki kliniksel belirtileri kaldırdığı sahipler tarafından bildirilmiştir. Bu lisanssız tedavi, hastalığın çeşitli kliniksel sunumlarına (efüzif, efüzif olmayan, nörolojik ve oküler) karşı görünür şekilde etkilidir. FIP tedavisi için kullanılan bu belirgin ilacın geleceği belirsizdir, çünkü GS-441524 üretimi, dağıtımı ve patent haklarının durumu sürekli olarak evrimleşmektedir. Fakat bu tedavi, sosyal medya ve daha önceleri %100 ölümcül olan bir hastalık için “mucize ilacın” kurum tarafından yok sayılmasından kaynaklanan boşluğu doldurmak isteyen kitle kaynaklı bütçeler için bir test vakası sunmaktadır. Bu, bir veterinerlik ilacının ortaya çıkışıyla ilgili bir ilk olabilir ama günümüzün oldukça iyi bağlantılı internet dünyasında kesinlikle son olmayacaktır.