Kemik kırığı kemik bütünlüğünün bozulmasıdır. Evcil dostlarımızda kemik kırıkları travmatik nedenlere bağlı oluşabildiği gibi patolojik sebeplerden de oluşabilir, hatta stres kırıkları görülebilir. Hayvanlarda kemik kırıkları insanlardan daha sık görülür.
Veterineriniz gerekli olduğu durumlarda tedaviyi kırık sebebine göre belirleyecektir. Örneğin, travmatik kırığın tedavisinde, kırılan kemiğin ve çevre dokunun tedavisinin yansıra travmanın cinsine bağlı olarak oluşabilecek muhtemel iç kanamalara karşı önlem alacak veya patolojik kırıkta yine aynı şekilde kırık tedavisinin yanısıra altta yatan nedenleri tespit etmek için gerekli tahlil ve tetkikleri uygulayacaktır.
Veterineriniz evcil dostunuz için uygun tedavi yöntemini hangi kemiğin kırıldığına, kırık tipine, hastanın yaşına ve genel sağlık durumuna bakarak ve kırıkla beraber oluşmuş olabilecek komplikasyonları değerlendirerek karar verecektir.
Kırık tedavisinde esas olan, kırılan parçaları bulunmaları gereken yere geri koymak ve vücut kemiği iyileştirip tekrar bir bütün haline getirene kadar sabit tutmaktır. Kırık uygun şekilde tedavi edilmezse kemik iyileşmeden kalabilir (Nonunion) ya da yanlış iyileşir (Malunion). Kırıklar basit ya da parçalı açık ya da kapalı olabilir. Veterineriniz yukarda saydığımız diğer faktörlere de bakarak uygun tedavi yöntemini seçebilir ya da çeşitli tedavi yöntemlerinin bir kombinasyonunu kullanabilir. Kırık bir kemiği tedavi etmenin birden fazla doğru yolu olabileceğini de belirtmeliyiz.
1. Konservatif sağaltım:
Bazı kalça ve parmak kırıklarında minimum 3-4 hafta kafes istirahati-dar alan istirahati ile operatif müdahale olmaksizin iyileşmeye bırakma.
2. Bandaj çeşitleri:
Çoğunlukla yukarda paylaştığımız tabloya göre kolay iyileşmesi beklenen kırıklar kategorisinde kullanılır. Kedi ve köpeklerde dışardan sabitleme için çoğunlukla atel kullanılır. Temel olarak destek için dirençli materyalden plakalar ve sabitleme için bandajdan oluşur. Günümüzde çoğunlukla hazır ateller kullanılmaktadır. Kırılan kemik veteriner hekimce düzgün şekilde karşı karşıya getirildikten sonra sabitleme için atel yerleştirilir ve ekstremite bandaja alınır.
Köpek, arka bacakta atel uygulaması.
3. Dışarıdan Sabitleme (External Fixation):
Çoğunlukla bir veya daha fazla faktör nedeni ile zor iyileşmesi beklenen kırıklar (Örneğin açık kırıklar) için kullanılır. Sabitleyici çubuklar dışarıdadır ancak kemiğe pinlerle tutturulmuşlardır.
Köpek, external fixtator uygulamasıKedi, external fixtator uygulamasıKöpek, external fixtator uygulaması röntgen
4. İçeriden Sabitleme:
Temel olarak kırılan kemikler bir araya getirildikten sonra sabitlemek için medikal pin, plaka, tel ve vidaların kemiğin içine ve/ veya yüzeyine cerrahi olarak uygulanmasıdır. Kırılan kemik yüzeyleri operatif yolla olabilecek en iyi şekilde karşı karşıya getirileceğinden düzgün bir iyileşme beklenir.
Köpek, ön kol kemiği plaka uygulaması, röntgenKöpek, kemik içi vida ve tel uygulaması(Germe teli prensibi), röntgen